Yeniden Yapılandırma Hukuku Nedir?

Uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma, mali durumu bozulmuş olan bir sermaye ortaklığı veya kooperatifin, alacaklıları ile bir proje çerçevesinde anlaşması temeline dayalı olarak iflastan kurtulmasına ve faaliyetlerine devam edebilmesine olanak tanıyan bir iyileştirme yöntemidir.

Uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma, külli bir takip veya tasfiye usulü değildir.

Uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma, yalnızca borçlu bir şirketin borçlarının yeniden yapılandırılması, yani yeni faiz oranları ve yeni ödeme vadeleri belirlenmesinden ibaret olmayıp, şirketin veya kooperatifin yapısal ve finansal yönden yeniden yapılandırılmasını da içerir.

Uzlaşma Yoluyla Yapılandırmanın Özellikleri

Uzlaşma yoluyla yapılandırmanın özellikleri aşağıda sayılmıştır:

• Yalnızca sermaye şirketleri veya kooperatifler başvurabilir.
• Yalnızca borçlular isteyebilir.
• Alacaklılann bir araya gelmesi borçlunun inisiyatifine bırakılmıştır. Alacaklıların posta yoluyla bile oy kullanma hakları vardır.
• Ara donemin konkordato mühletine benzer sonuçlar doğurması için mahkemenin bu yönde karar vermesi gerekir.

Uzlaşma Youlya Yapılandırmanın Koşulları

Uzlaşma yoluyla yapılandırma için aranan koşullar aşağıda sayılmıştır:

Başvurma Hakkı

Uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma yoluna sadece sermaye ortaklıkları veya kooperatifler başvurabilir.

Bankalar ve sigorta ortaklıkları (şirketleri) borçlu sıfatıyla uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma yoluna başvuramazlar.

Mali Durumun Bozulması

Mali durumunun bozulmasından anlaşılması gereken ise sermaye ortaklığı veya kooperatifin;

• muaccel para borçlarını ödeyemeyecek durumda olması,
• mevcut ve alacaklarının borçlarını karşılamaya yetmemesi,
• bu durumlardan birine düşme tehlikesiyle karşı karşıya kalmasının kuvvetle muhtemel olmasıdır.

Yeniden Yapılan Projesininin Hazırlanması ve Alacaklılar Tarafından Kabul Edilmesi

Sermaye ortaklığı veya kooperatifin, uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma yoluna başvurması için mali durumunun bozulması gereklidir; ancak yeterli değildir.

Bu durumdaki bir ortaklığın ya da kooperatifin ayrıca, borçlarını hangi koşullarda ödeyebileceğini, bu ödemeyi sağlayacak finansal araçlara hangi yoldan sahip olacağını, işletmesinde ve yönetiminde ne gibi değişiklikler yapacağını, mali bünyenin güçlendirilmesi verimlilik ve karlılık için hangi tedbirleri alacağını, hazırlayacağı bir yeniden yapılandırma projesi ile ortaya koyması gerekir.

Borçlu tarafından hazırlanan ve Yasa’nın aradığı koşulları taşıyan yeniden yapılandırma projesi, bu projeden etkilenen alacaklıların proje hakkında sağlıklı bir biçimde karar vermelerine olanak sağlamak amacıyla incelemelerine sunulur. Projeden etkilenmeyen alacaklıların ise projeden haberdar edilmelerine gerek yoktur.

Kendilerine uygun yollarla yeniden yapılandırma projesi tebliğ edilen projeden etkilenen alacaklılar, bu projeyi inceledikten sonra, projeyi sunan borçlu ortaklık veya kooperatifin. projeyi sunuş yazısında belirteceği süre içinde projeyi kabul edip etmediğini bildirmelidir.

Yeniden Yapılandırma Projesinin Kabul Edilmesi İçin Gereken Koşullar Nelerdir?

Projenin kabul edilmiş sayılabilmesi için alacaklı ve alacak çoğunluğunun projeyi kabul etmesi gerekir.

Alacaklı çoğunluğu; projeden etkilenip oylamaya katılan alacaklıların sayı bakımından en az yarısını aşan çoğunluktur.

Alacak çoğunluğu; oy kullanan alacaklıların  alacaklarının en az üçte ikisini oluşturan çoğunluktur.

Yeniden Yapılandırma Hukukunda Uygulanan Usul

Uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma başvurusu bir dilekçe ile yapılır.

Uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırma başvurusu, asliye ticaret mahkemesine yapılır. Yetkili ticaret mahkemesi, ortaklık veya kooperatifin işlem (muamele) merkezinin bulunduğu yer mahkemesidir.

Ticaret mahkemesi, kendisine yapılan başvurudan itibaren otuz gün içinde gerçekleşecek olan duruşmanın gününü belirler; başvuruyu. 288. maddede öngörülen usule göre ilan en duyurur ve projeden etkilenen adresi bilinen tüm alacaklılara tebliğ eder.

Mahkeme, borçlunun veya alacaklılardan birinin istemi üzerine, başvuru hakkında verilecek nihai kararın verilmesine kadar geçecek olan dönem için borçlunun mal varlığını korumaya yönelik ve borçlunun faaliyetleri bakımından gerekli gördüğü tedbirleri derhâl alır.

Bu durumda mahkeme, belirlenen duruşma gününü beklemeksizin tedbir kararı için ayrıca bir duruşma günü belirler.

Projenin Onaylanması Kararının Sonuçları Nelerdir?

Projenin onaylanması kararının sonuçları şunlardır:

• Yeniden yapılandırma projesi, tüm hüküm ve sonuçlarını, başvurunun onaylanmasına ilişkin kararın verildiği andan itibaren doğurmaya başlar.
• Projenin koşulları, projeden etkilenen alacaklılarla yapılmış olan tüm sözleşme hükümlerinden önce gelir.
• Projeden etkilenip etkilenmediğine bakılmaksızın, borçlunun taraf olduğu sözleşmelerde projenin tadiline veya feshine yol açabilecek veya borçlunun yeniden yapılandırma yoluna başvurmasının temerrüt olgusu ya da sözleşmeye aykırılık oluşturacağına ilişkin hükümler bulunması durumunda, bu hükümler borçlu yeniden yapılandırma yoluna başvurunca uygulanmaz.
• Projenin onaylanmasıyla borçluya ve alacaklılara bazı harç ve vergi kolaylıkları tanınmış olur.

Uzlaşma Yoluyla Yeniden Yapılandırılmanın Feshi

Uzlaşma yoluyla yeniden yapılandırmanın feshinde. konkordatonun kısmen ve tamamen feshine ilişkin hükümler kıyasen uygulanır.

Yeniden yapılandırmanın tamamen feshine karar verilir ve bu karar kesinleşirse durum mahkemece ilanen duyurulur. İlandan itibaren on gün içinde, projeden etkilenen alacaklılar onay karanın vermis olan mahkemeden borçlunun derhâl iflasına karar verilmesini isteyebilirler.

Projenin borçlu tarafından kısmen ihlal edilmesi durumunda, bu ihlal yalnızca bazı alacaklıları etkiliyorsa hakları ihlal edilen bu alacaklılann borçlu ile projenin tadili konusunda anlaşmaya varmaları durumunda, tadil edilmiş proje mahkemenin onayına sunulur.

Projenin devamı için bu tadilatın yapılması zorunlu ise ve tadil edilmiş proje hakları ihlal edilmiş olan alacaklıları projeden etkilenen diğer alacaklılardan daha uygun bir duruma getirmiyorsa mahkeme tadil edilmiş projeyi onaylar.

Projenin İhlali ve Doğrudan İflas

Borçlu, projeden doğan yükümlülüklerini kısmen ya da tamamen zamanında yerine getirmezse bu durum;

• proje denetçisi,
• borçlu,
• projeden etkilenen alacaklılar veya.
• projenin onaylanmasından önce borçluya teminat karşılığı veya teminatsız olarak kredi gibi finansman kaynağı yaratıp bundan kaynaklanan alacağını kısmen veya tamamen elde edemeyen alacaklılar tarafından projeyi onaylamış olan mahkemeye bildirilir.

Mahkeme bu bildirim üzerine, borçlunun mal varlığının korunabilmesi için borçlunun mal varlığı üzerindeki işlemlerini önleyici tedbirler de dâhil olmak üzere, gerekli muhafaza tedbirlerini alır ve bir duruşma günü belirleyerek ila nen duyurur.

Mahkeme, projeden etkilenen veya etkilenmeyen alacaklıların ileri sürdüğü itirazlarını inceledikten sonra;

• borçlunun yükümlülüklerini kısmen veya tamamen yerine getirmediğini,
• projenin uygulanmayıp tadilinin de söz konusu olmadığını,
• finansman alacaklısının alacağını tamamen ya da kısmen elde edemediğini saptayınca, derhâl borçlunun iflasına karar verir.

Stj. Av. Mehmet Can CİVAN & Av. Ahmet EKİN