Suçun Maddi Unsurları Nelerdir?

Suçun maddi unsurları, haksızlığı şekillendiren objektif nitelikli unsurlardır.

Aşağıda suçun maddi unsurları ele alınacaktır.

Fail Kimdir?

Fail; ceza hukuku anlamında hukuka aykırı hareketi gerçekleştiren kişidir. Suçlar; failin belli bir sıfata sahip olmasına göre, genel suçlar ve özgü suçlar olmak üzere ikiye ayrılır.

Genel suçlar açısından failin belli bir sıfata sahip olması gerekmemektedir, herkes tarafından işlenebilir. Özgü suçlar ise; suçun oluşabilmesi için failin belli bir sıfata veya niteliklere sahip olması gerekmektedir. Bu ayrım iştirak açısından da önemli olup genel suçlarda suçun kanuni tanımındaki hareketi gerçekleştiren herkes fail olarak sorumlu olurken; özgü suçlarda kişinin yine belli nitelik ve sıfata sahip olması gerekir.

Örnek olarak; Kendisine mal emanet edilen kişi malı zilyetliğine geçirirse güveni kötüye kullanma suçu oluşurken kendisine mal emanet edilen kişinin kamu görevlisi olması halinde zimmet suçunu oluşturur.

Mağdur Kimdir?

Mağdur; suç oluşturan eylemden dolayı doğrudan doğruya zara gören kişidir. Aynı suçla ilgili bir kimse hem mağdur hem fail olamaz. Tüzel kişiliği olamayan aile, toplum, devlet gibi oluşumlar da suçun mağduru olabilir.

Mağdur ve Suçtan Zarar Gören Farkı

Mağdur bir suçtan doğrudan doğruya zarar gören kişidir. Suçtan zarar gören ise; suçtan doğrudan zarar görebileceği gibi dolaylı olarak zarar gören kişidir. Suçtan zarar gören kişi her zaman için suç sebebiyle mağdur olan kişi değildir.

Suçun Maddi Konusu Nedir?

Suçun maddi konusu; eylemin üzerinde gerçekleştiği kişi veya şeydir. Sadece duyularla algılanabilen suçun maddi konusunu oluşturabilir. Bunun dışında tüzel kişiler suçun maddi konusunu oluşturmaz.

Suçun hukuksal konusu ise; hukuk tarafından korunmak istenen maddi ve manevi şeyler bütünüdür. Hukuksal konu tipiklik unsurunun içinde yer almaz.

Eylem (Fiil) Nedir? Türleri Nelerdir?

Eylem; suçtan söz edebilmek için mutlaka bulunması gereken insan hareketidir.  Hareket ise insanda yapma veya yapmama biçiminde ortaya çıkan, dışardan gözlenebilen tepkidir.

İcrai Suç Ne Demek? İhmali Suç Ne Demek?

İcrai suç; bir kimsenin hukuk düzeninde yasaklanmış bir hareketi yapmasıyla işlenen suçtur.

İhmali suç gerçek ihmali suçlar ve gerçek olmayan (garantörsel) ihmali suçlar olmak üzere ikiye ayrılır. Gerçek ihmali suç; hukuk düzeni tarafından emredilen bir hareketin yapılmamasıyla ortaya çıkan suçtur. Gerçek olmayan ihmali suç ise; sonucu önleme hususunda hukuksal olarak yükümlülük altında bulunan kişinin ihmali hareketi sonucunda sonucun gerçekleşmesini önleyememesi halidir. Garantörlük, yasadan, yapılmış olan bir sözleşmeden ve daha önce yapılan bir hareketten kaynaklanabilir.

Bağlı Hareketli Suçlar – Serbest Hareketli Suçlar

Bağlı hareketli suç; suçun yalnızca kanunda öngörülen hareketlerle işlenebileceğinin öngörüldüğü suçlardır.

Serbest hareketli suç ise; suçun nasıl işleneceğinin kanunda gösterilmediği, sonuca herhangi bir hareket ile gidilebilen suçlardır.

Tek Hareketli Suçlar – Birden Çok Hareketli Suçlar – Seçimlik Hareketli Suçlar

Tek hareketli suçlar; kanunda suçun oluşması için tek bir hareketin yapılmasının yeterli görüldüğü suçlardır.

Birden çok hareketli suçlar; suçun oluşabilmesi için kanunda en az iki hareketin yapılması koşulu aranmasıdır.

Seçimlik hareketli suç; suçun oluşabilmesi için kanunda birkaç hareketin gösterilmiş olup bunlardan birinin yapılmasının yeterli görüldüğün suçtur.

İtiyadi Suçlar

İtiyadi suç; suçun oluşabilmesi için aynı hareketin belli sayıda tekrarlanması gereken suçtur.

İtiyadi suçlu; bir suçun temel veya nitelikli halini kasıtlı bir şekilde bir yıl içinde ve farklı zamanlarda ikiden fazla işleyen kişidir.

Şekli Suç Ne Demek? Maddi Suç Ne Demek?

Şekli suç; oluşması için sadece kanunda öngörülen hareketin yapılmasının yeterli olduğu suçlardır. Bu suçlarda hareket ve sonuç bitişiktir, aynı anda gerçekleşir.

Maddi suç ise; suçun oluşması için yalnızca hareketin yapılmasının yeterli olmadığı ayrıca bir sonucun gerçekleşmesi gereken suçlardır.

Ani Suç ve Kesintisiz Suç Ayrımı

Ani suç; hareketin yapılmasıyla tamamlanan, hukuksal ihlalin hemen sona erdiği suçlardır. Örneğin; kasten öldürme suçu ani suçtur.

Kesintisiz suç; hukuksal ihlalin bir süre devam ettiği suçtur, tamamlandığı halde bitmeyen suç olarak da tanımlanmaktadır. Örnek olarak; kişiyi özgürlüğünden yoksun kılma suçu.

Ani suç, hareketin yapıldığı yerde işlenmiş sayılırken; kesintisiz suç kesintinin gerçekleştiği yerde, hukuki ihlalin sona erdiği yerde işlenmiş sayılır.  Şikayet süresi ani suçlarda suçun işlendiği andan, kesintisiz suçlarda ise kesintinin gerçekleştiği andan başlamaktadır.

Zarar Suçu ve Tehlike Suçu Ayrımı

Zarar suçlarında suçun oluşabilmesi için hareketin yöneldiği konuda bir olumsuzluğun (zararın) meydana gelmesi gerekmektedir.

Tehlike suçunda ise; suçun oluşabilmesi için hareketin yöneldiği konuda bir zarar tehlikesinin ortaya çıkması gerekmektedir.

İlliyet Bağı Nedir?

İlliyet bağı; gerçekleştirilen hareket ile sonuç arasında var olması gereken neden-sonuç ilişkisidir.

İlliyet bağının var olmadığı durumlarda fail, sonuçtan sorumlu tutulamaz.

Ekin Hukuk Bürosu olarak ceza hukuku alanında yaşadığınız sorunlarda hukuki sürecin takipçisi olabiliriz. Uzman avukat kadromuzla görüşmek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Stj. Av. Ebrugül KOÇAK & Av. Ahmet EKİN