Cumhuriyet Savcısının Görev ve Yetkileri
Cumhuriyet Savcısının Görev ve Yetkileri
Ceza muhakemesi hukukunda Cumhuriyet savcısı kamusal iddia makamı olarak karşımıza çıkar. Asıl görevi cezai uyuşmazlıklar hakkında soruşturma yürütmek olan Cumhuriyet savcısı bu suretle kamu davası açarak uyuşmazlığı yargılama makamının önüne taşır. Buna göre Cumhuriyet Savcısının görev ve yetkileri şunlardır:
Suçun Öğrenilmesi Üzerine Soruşturma Yapma
CMK madde 160’a göre Cumhuriyet savcısı, ihbar veya başka bir suretle bir suçun işlendiği izlenimini veren bir durumu öğrenir öğrenmez kamu davası açmaya yer olup olmadığına karar verebilmek üzere, hemen işin gerçeğinin araştırmaya başlar. Cumhuriyet Savcısı maddi gerçeğin araştırılması ve adil bir yargılamanın yapılabilmesi için şüphelinin lehine ve aleyhine olan delilleri toplayarak muhafaza altına almakla ve şüphelinin haklarını korumakla yükümlüdür. Cumhuriyet savcısı doğrudan doğruya veya emrindeki adli kolluk görevlileri aracılığı ile her türlü araştırmayı yapabilir; maddi gerçeğe ulaşmak için kamu görevlilerinden her türlü bilgi ve belgeyi isteyebilirler.
İddianame Düzenleme ve Açılan Kamu Davasını Takip Etme
Yürütülen soruşturma sonucunda ele geçen delillerin suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşturuyorsa cumhuriyet savcısı bir iddianame düzenler. Hazırlanan iddianame ile şüphelinin üzerine atılı suçtan cezalandırılması talep edilir.
Yasa Yollarına Başvurma
Yargılama sonucunda verilen hükme karşı Cumhuriyet savcısı hukuka aykırılık olduğunu görürse bu karara karşı yasa yollarına başvurabilir. Sanığın lehine veya aleyhine Cumhuriyet savcısı tarafından yasa yollarına başvurulabilir.
Cezaların İnfazı
Kesinleşen mahkeme kararlarının yerine getirilmesi ile ilgili işlemleri yapmak, infaza ilişkin işlemleri yapmak cumhuriyet savcısının temel görevlerindendir.
Bazı Hukuk Davalarını Açma veya Başvuruda Bulunma
Cumhuriyet savcısının bazı durumlarda hukuk davası açması yasalarda öngörülmüştür. Cumhuriyet savcılarını mahkeme önüne taşıdıkları belgeye “davaname” denir. Cumhuriyet savcısının hukuk davaları veya başvuruları şunlardır:
- Derneğin Feshi Davası
- Vakfın Dağıtılması Başvurucu
- Evliliğin Mutlak Butlan Davası
- Soy bağının kurulmasına itiraz
- Tanımanın İptali Davası
- Babalık Davasına Katılma
- Evlat Edinmenin Kaldırılması
Tebligat Yapma
Mahkeme başkanı veya hâkim, her türlü tebligatı, tüm gerçek veya özel hukuk tüzel kişileri veya kamu kurum ve kuruluşları ile ilgili yazışmaları yapar. İnfaz edilecek kararlar, Cumhuriyet Başsavcılığına verilir.Cumhuriyet Başsavcılığına yapılan tebligat, tebliği gereken evrakın aslının verilmesi suretiyle olur. Tebliğ ile bir süre işlemeye başlıyorsa verildiği gün, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından evrakın aslına yazılır.
Av. Miraç Dilara DELİASLAN & Av. Ahmet EKİN
