Paraların Ödenmesi

İcra takibinin son aşaması paraların paylaştırılmasıdır. İcra müdürü tarafından satıştan elde eden paralar re’sen alacaklıya ödenir ya da alacaklılara paylaştırılır.

Paraların ödenmesi ya da paylaştırılmasına geçilebilmesi için haczedilen bütün mal ve hakların satışının tamamlanmış olması gerekmektedir. Ancak hacizli malların bir kısmı satıldıktan sonra elde edilen para icra müdürü tarafından alacaklılara avans olarak verilebilir.

Paraların paylaştırılması hacze iştirak halinde söz konusu olur; hacizli mallar tek bir alacaklı için haczedilmişse paranın ödenmesi söz konusudur.

A. Ödemenin Yapılması

Haczedilen bütün mallar satıldıktan sonra elde edilen para, alacaklılara alacakları oranında paylaştırılır.

Satış bedeli alacaklılara paylaştırılmadan önce haciz, satış ve paylaştırma giderleri gibi alacaklıya yüklenen masraflar satış bedelinden çıkarılır.

Paraların paylaştırılması aşamasında alacaklılara takip konusu ana alacak, talep varsa işlemiş faiz ve takip giderleri ödenir.

Satıştan elde edilen para bütün alacakları ödemeye yeterse tüm alacaklılar alacağına kavuşur. İcra dairesi alacaklı veya vekilinin banka hesabına ödemeyi yapar. Alacaklılar paralarını alırken yüzde iki cezaevi harcı kesilir. Cezaevi harcı taraflar aksini kararlaştırmadıkça borçluya yükletilemez.

Satış ile elde edilen bedel aynı derecede hacze iştirak etmiş olan bütün alacaklıların alacağını karşılamaya yetmiyorsa icra müdürü paraları paylaştırmadan önce tamamlama haczi yapar ve sıra cetveli düzenler. Tamamlama haczi ile haczedilen malların satış bedeli ve daha önce haczedilmiş malların bedeli bütün alacaklıların alacağını karşılamaya yetiyorsa herkes alacağına kavuşur.

Haczedilen malların satışından elde edilen para bütün alacaklıların alacağını karşılamaya yetmiyorsa icra müdürü bir sıra cetveli düzenler ve bu sıraya göre parayı paylaştırır.

B. Sıra Cetveli

Satış tutarı bütün alacaklıların alacağını tamamen ödemeye yetmiyorsa icra dairesi alacaklıların bir sıra cetvelini yapar.

Sıra cetvelinin bir sureti bütün ilgililere tebliğ edilir. Alacaklılar tebliğden itibaren yedi gün içinde sıra cetveline karşı şikayet yoluna başvurabilirler ya da genel mahkemede sıra cetvelinin iptali davası açabilirler.

Sıra cetveli kesinleşmeden paralar paylaştırılamaz. Sıra cetveline göre paraların paylaştırılmasında bütün alacaklılar alacaklarının tamamına kavuşamaz. İmtiyazlı alacaklılar alacaklarının tamamını alırken; imtiyazsız alacaklılar alacaklarının bir kısmını alabilir.

Aynı derecede hacze iştirak edenler alacak miktarlarıyla birlikte sıra cetvelinde gösterilirler. Bu alacaklılar arasında belli bir sıra vardır. Bu sıra İcra ve İflas Kanunu madde 206’da düzenlenmiştir. Sıra cetvelinde sıralama:

1. Devletin malın aynından doğan kamu alacağı
2. Rehinli alacaklar
3. Adi alacaklar

1. Sıra

• İşçilerin iş ilişkisine dayanan ve iflasın açılmasından önceki bir yıl içinde tahakkuk etmiş ihbar ve kıdem tazminatları dahil alacakları ile iflas nedeniyle iş ilişkisinin sona ermesi üzerine hak etmiş oldukları ihbar ve kıdem tazminatları
• İşverenlerin, işçiler için yardım sandıkları veya sair yardım teşkilatı kurması veya bunların yaşatılması maksadıyla meydana gelmiş ve tüzel kişilik kazanmış bulunan tesislere veya derneklere olan borçları
• İflasın açılmasından önceki son bir yıl içinde tahakkuk etmiş olan ve nakden ifası gereken aile hukukundan doğan her türlü nafaka alacakları

2. Sıra

• Velayet ve vesayet nedeniyle malları borçlunun idaresine bırakılan kimselerin bu ilişki nedeniyle doğmuş olan tüm alacakları

3. Sıra

• Özel kanunlarında imtiyazlı olduğu belirtilen alacaklar

4. Sıra

• İmtiyazlı olmayan diğer bütün alacaklar

1. Sıra Cetveline Karşı Şikayet

İcra müdürünün sıra cetvelini yaparken kanuna aykırı hareket ettiği ya da hadiseye uygun davranmadığı düşünülüyorsa sıra cetveline karşı şikayet yoluna gidilebilir.

Sıra cetveline şikayet yoluna borçlu ve alacaklılar başvurabilir.

Sıra cetveline karşı şikayet yoluna gidilmişse tebligatı alan ve sıra cetvelinde hak sahibi görünen her alacaklı bir bankanın teminat mektubunu dosyaya ibraz ederek payına düşen meblağı tahsil edebilir.

İcra mahkemesi sıra cetveline şikayeti kabul eder ve sıra cetvelinin düzeltilmesin karar verirse icra müdürü tarafından sıra cetveli düzeltilir ve ilgililere tebliğ edilir. İlgililer düzeltilen sıra cetveline karşı da şikayet yoluna gidebilir ya da sıra cetveline itiraz davası açabilir.

Sıra cetvelinin düzeltilmesi kararı yalnız bir alacaklının talebi üzerine verilmiş olsa bile bu karar diğer alacaklıları da bağlar.

2. Sıra Cetveline İtiraz Davası

Alacaklı sıra cetveline alınmış olan bir alacaklının alacağına ya da onun sırasına itiraz etmek istiyorsa genel mahkemede sıra cetveline itiraz davası açmalıdır.

Sıra cetveline itiraz davasını sadece alacaklılar açabilir.

Sıra cetveline itiraz davasında görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesi; yetkili mahkeme ise icra takibinin yapıldığı yer mahkemesidir.

Sıra cetveline itiraz davasının, sıra cetveli suretinin alacaklıya tebliğinden itibaren yedi gün içinde açılması gerekmektedir. Bu süre içinde dava açılmazsa sıra cetveli kesinleşir.

Sıra cetveline itiraz davası açılmışsa tebligatı alan ve sıra cetvelinde hak sahibi görünen her alacaklı, bir bankanın kesin teminat mektubunu dosyaya ibraz ederek payına düşen meblağı tahsil edebilir. Teminat mektubunda, alacaklının dosyadan tahsil ettiği meblağ ile bu meblağın kısmen veya tamamen icra dosyasına iadesinin gerekmesi halinde iade tarihine kadar geçecek süreye ait olan faizin, icra dairesinin ilk yazılı talebi üzerine dosyaya ödenmesi taahhüt edilmelidir. Bu esaslar dahilinde teminat mektubuyla garanti edilecek miktar icra dairesince belirlenir. (İİK m.142/A)

Sıra cetveline itiraz davası basit yargılama usulüne tabidir ve ispat yükü davalıdadır.

Davacı davayı kazanırsa sonucundan sadece kendisi faydalanır.