Müebbet ve Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası Kaç Yıl?

Müebbet hapis cezası ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası TCK’da düzenlenmiştir.

Ağırlaştırılmış müebbet TCK 47’de düzenlenmişken, müebbet hapis cezası TCK madde 48’de düzenlenmiştir.

TCK m. 47’ye göre; “Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası hükümlünün hayatı boyunca devam eder, kanun ve Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikte belirtilen sıkı güvenlik rejimine göre çektirilir.”

TCK m. 48’e göre; “Müebbet hapis cezası, hükümlünün hayatı boyunca devam eder.”

Ömür Boyu Hapis Cezası Kaç Yıl Yatar?

Müebbet kelimesi ömür boyu anlamına gelmektedir, TCK’nın 48. Maddesine göre de müebbet hapis cezasının hükümlü kişinin hayatı boyunca devam edeceği söylenmiştir. Fakat koşullu salıverme, bu durumun istisnasıdır. Koşullu salıverme kurumundan faydalanan kişi ömür boyu cezaevinde kalmak yerine 24 yıl kalmaktadır.

Koşullu salıvermeden faydalanan hapis cezalarının infaz süreleri şöyledir:

• Müebbet ile ağırlaştırılmış müebbet halinde 36 yıl,
• Birden fazla müebbet halinde 36 yıl,
• Ağırlaştırılmış müebbet ile süreli hapis halinde en çok 36 yıl,
• Müebbet ile süreli hapis halinde en fazla 30 yıl,
• Tekerrür şeklinde işlenen suç nedeniyle müebbet halinde 33 yıldır.

Müebbet Hapis Cezasının İnfaz Şekli 

Müebbet hapis cezasına mahkum olan kişiler, kendileri hakkında uygulanacak infaz rejimi ve yerleştirilecekleri infaz kurumunun belirlenmesi sebebiyle kanunda belirtilmiş esaslar çerçevesinde kişisel ve sosyal özelliklerini değerlendirmek üzere gözlem altına alınırlar.

Gözlem süresi en fazla 60 gün olabilir. Hükümlü gözlem altına alınmaktan muaf da tutulabilir. Gözlem sürecinin sonunda, gözlem merkezi görüşlerini içeren dosyayı Adalet Bakanlığı’na iletir. Bakanlık bu gözlemler neticesinde hükümlünün infaz kurumunu belirler.

Müebbet hapis cezasının infazı sırasında, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına özgü infaz koşulları uygulanmaz. Müebbet hapis cezasına çarptırılan kişiler, koşullu salıverilme için belirlenen sürenin üçte ikisini yüksek güvenlikli cezaevlerinde tamamladıktan ve olumlu bir tutum sergiledikten sonra, davranışlarına ve kişiliklerine uygun diğer ceza infaz kurumlarına transfer edilebilirler.

Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası

Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası da, müebbet hapis cezası gibi ömür boyu sürer fakat infaz rejimi müebbet hapis cezasından daha sıkı ve güvenliklidir.

Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası Hangi Suçlarda Uygulanır

Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası aşağıda belirtilen suçlarda uygulanmaktadır:

• Soykırım suçu (TCK 76),
• Nitelikli kasten öldüre suçu (TCK 82),
• Yasaklanan bilgileri siyasal veya askeri casusluk maksadıyla açıklama (TCK 337),
• İşkence suçu işleyerek öldürme (TCK 94),
• Cinsel saldırı suçu neticesinde öldürme (TCK 102),
• Devletin birliğini ve ülke bütünlüğünü bozmak suçu (TCK 302),
• Siyasal veya askeri casusluk (TCK 328),
• Gizli kalması gereken bilgileri açıklama (TCK 330),
• Yasaklanan bilgilerin casusluk maksadıyla temini (TCK 335).

Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası Kaç Yıl?

Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezası ceza kanunumuza göre ömür boyu sürer. Fakat koşullu salıvermeden yararlanıldığı takdirde bu süre 30 yıl olarak uygulanır. 30 yılını iyi halli olarak infaz kurumunda geçiren kimse, koşullu salıvermeden yararlanabilir.

Ağırlaştırılmış Müebbet Hapis Cezasının İnfaz Edileceği Cezaevi

Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum olan hükümlüler, infazlarını Ceza Ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 9. Maddesinde belirtilen yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumlarında tamamlarlar.

Müebbet Cezasının İnfaz Şekli ve Yeri

Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 9. maddesine göre, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûm edilenler, yüksek güvenlikli kapalı cezaevlerinde tutulur. Bu tesisler, iç ve dış güvenliği sağlayan personel ile kaçışı önleyici teknik, mekanik, elektronik ve fiziksel tedbirlerle donatılmıştır.

Oda ve koridor kapıları sürekli kapalı tutulur, yalnızca mevzuatta izin verilen durumlarda hükümlülerin sınırlı temas kurmasına müsaade edilir. Bu tür cezaevlerinde hükümlüler, bir veya üç kişilik odalarda barındırılmaktadır.

İnfaz Kanunu 9. Madde şöyledir:

Yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumları

Madde 9- (1) Yüksek güvenlikli kapalı ceza infaz kurumları, iç ve dış güvenlik görevlilerine sahip, firara karşı teknik, mekanik, elektronik ve fizikî engellerle donatılmış, oda ve koridor kapıları sürekli kapalı tutulan, ancak mevzuatın belirttiği hâllerde aynı oda dışındaki hükümlüler arasında ve dış çevre ile temasların geçerli olduğu sıkı güvenlik rejimine tâbi hükümlülerin bir veya üç kişilik odalarda barındırıldıkları tesislerdir. Bu kurumlarda bireysel veya grup hâlinde iyileştirme yöntemleri uygulanır.

(2) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkûm olanlar ile süresine bakılmaksızın, suç işlemek amacıyla örgüt kurmak, yönetmek veya bu örgütün faaliyeti çerçevesinde, Türk Ceza Kanununda yer alan;

a) İnsanlığa karşı suçlardan (madde 77, 78),

b) Kasten öldürme suçlarından (madde 81, 82),

c) Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçundan (madde 188),

d) Devletin güvenliğine karşı suçlardan (madde 302, 303, 304, 307, 308),

e) Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlardan (madde 309, 310, 311, 312, 313, 314, 315),

Mahkûm olanların cezaları, bu kurumlarda infaz edilir.

(3) Eylem ve tutumları nedeniyle tehlikeli hâlde bulunan ve özel gözetim ve denetim altında bulundurulmaları gerekli olduğu saptananlar ile bulundukları kurumlarda düzen ve disiplini bozanlar veya iyileştirme tedbir, araç ve usûllerine ısrarla karşı koyanlar bu kurumlara gönderilirler.

(4) Birinci fıkrada tanımı yapılan kurumların ihtiyacı karşılama bakımından yetersiz olması hâlinde, diğer kapalı ceza infaz kurumlarının yüksek güvenlikli bölümleri kullanılır.

(5) Müebbet hapis cezasına hükümlülerden, 107 nci maddede belirtilen koşullu salıverilme süresinin üçte ikisini, süreli hapis cezasına hükümlülerden toplam cezalarının üçte birini, üçüncü fıkrada belirtilen hükümlülerden geriye kalan toplam cezalarının üçte birini bu kurumlarda geçirerek iyi hâl gösterenlerin, tutum ve kişiliklerine uygun diğer ceza infaz kurumlarına gönderilmelerine karar verilebilir.

18 Yaş Altındaki Kişi Müebbet Alırsa Kaç Yıl Yatar?

Ceza kanunumuzda yaptırımlar düzenlenirken 18 yaşın altındaki kişiler için özel düzenlemeler yapılmıştır. Türk Ceza Kanunu’nda 18 yaşın altındaki küçükler için düzenlemeler şöyledir;

• 12 yaşını doldurmamış küçükler: 12 yaşını doldurmamış küçüklerin ceza sorumluluğu yoktur. Bu kişiler hakkında ceza kovuşturması yapılamayacağı için hapis cezası ve benzeri cezaları alamazlar.
• 12 yaşını doldurmuş fakat 15 yaşını doldurmamış küçükler: Bu yaş aralığındaki küçükler, işlediği suçun anlamını ve sonucunu algılayabilecek durumda ise, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine on iki yıldan on beş yıla müebbet hapis cezası yerine ise dokuz yıldan on bir yıla kadar ceza alır
• 15 yaşını doldurmuş fakat 18 yaşını doldurmamış küçükler: Suçu işlediği sırada on beş yaşını doldurmuş fakat on sekiz yaşını doldurmamış olan kişiler hakkında suç, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine on sekiz yıldan yirmi dört yıla; müebbet hapis cezasını yerine on iki yıldan on beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

Cinayetten Müebbet Alan Kaç Yıl Yatar?

Türk Ceza Kanunu’nun 87. Maddesine göre kasten adam öldüren kişi müebbet hapis cezasına mahkum olmaktadır. Bu suçun nitelikli halini işleyen kişi ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum olur.

Cinayet yani kasten adam öldürme suçundan dolayı hapis cezası alan kişiler hapis cezasının süreli veya müebbet olmasına göre farklı değerlendirmelere tabi tutulurlar.

Kasten adam öldürme suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan bir kişi 30 yılını, müebbet hapis cezası alan bir kişi ise 24 yılını iyi halli olarak infaz kurumunda geçirdikleri takdirde koşullu salıvermeden yararlanırlar. Cinayetten dolayı süreli hapis cezasına mahkum olanlar için ise normal kural olan 1/2 oranı değil 2/3 oranı uygulanır. Yani cezasının 2/ 3’ünü iyi halli olarak infaz kurumunda geçiren kişi koşullu salıvermeden yararlanır.

Adli ve Terör Suçlarında Müebbet, Ağırlaştırılmış Müebbet ve Süreli Hapis Cezalarında Ne Kadar Yatar?

Adi ve terör suçlarında müebbet, ağırlaştırılmış müebbet ve süreli hapis cezalarının infaz süreleri farklılık gösterir. Farklılıklar şöyledir:

Adi suçlar:

• Ağırlaştırılmış Müebbet: 5275 sayılı Kanun’un 107/2. maddesine göre, ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına mahkum olan kişiler, 30 yıl cezaevinde kaldıktan sonra koşullu salıvermeden yararlanabilir. Bu süre için indirim uygulanmaz. Bihakkın tahliye süresi ise aynı kanunun 107/6. maddesine göre 45 yıldır.
• Müebbet: 5275 sayılı Kanun’un 107/2. maddesi uyarınca, müebbet hapis cezasına mahkum olanlar 24 yılını cezaevinde geçirdiğinde koşullu salıvermeden yararlanabilir. Bihakkın tahliye süresi ise 36 yıldır.
• Süreli Hapis: 5275 sayılı Kanun’un 107/2. maddesine göre, hükümlüler cezalarının 2/3’ünü iyi halli olarak cezaevinde geçirdiklerinde şartlı tahliyeden yararlanır. Bihakkın tahliye süresi, cezanın toplam süresi kadardır.

Terör suçları:

• Ağırlaştırılmış Müebbet: 5275 sayılı Kanun’un 107/4. maddesine göre, terör suçlarından ağırlaştırılmış müebbet cezası alanlar, 36 yıl cezaevinde kaldığında koşullu salıvermeden yararlanabilir. Bihakkın tahliye süresi ise 54 yıldır.
• Müebbet: Aynı kanunun 107/4. maddesi gereğince, terör suçlarından müebbet cezası alanlar 30 yıl sonra koşullu salıvermeden yararlanabilir ve bihakkın tahliye süresi 45 yıldır.
• Süreli Hapis: 5275 sayılı Kanun’un 107/4. maddesi gereğince, terör suçlarında süreli hapis cezaları için cezanın 3/4’ü cezaevinde geçirildiğinde şartlı tahliyeden yararlanılır. Bihakkın tahliye süresi cezanın toplam süresidir.

Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Furkan DİLER