Gümrük Vergi ve Cezalarına İtiraz ile İptal Davası
Gümrük vergisi, ithalat ve ihracatlarda mal girişi ve çıkışında yapılması gereken resmi ödemeler olarak adlandırılır.
Gümrük vergisi çeşitleri; ilave gümrük vergisi, özel tüketim vergisi, katma değer vergisi, tek ve maktu vergi, dampinge karşı vergi, sübvansiyona karşı telafi edici vergi, çevre katkı payı, toplu konut fonu, kaynak kullanımını destekleme fonu, tütün fonu, TRT bandrol ücreti, ek mali yükümlülük ve ek fondur.
Gümrük Vergisi ve Cezalarının Hukuki Çerçevesi
Gümrük vergisi ve cezaları 4458 sayılı Gümrük Kanunu kapsamında düzenlenmiştir.
Söz konusu kanunun içeriğinde T.C. Gümrük Bölgesine giren ve çıkan eşyaya ve taşıt araçlarına uygulanacak olan gümrük kuralları belirtilmiştir. Ayrıca bu vergilendirme sisteminin usul ve esasları 213 sayılı Vergi Usul Kanunu çerçevesinde hükme bağlanmıştır.
İptal ve İtiraz Süreçlerinin Temelleri
Gümrük vergilerinin itiraz sürecinde öncelikle gümrük vergileri gümrük idaresi tarafından tahakkuk ettirilir ve ardından gümrük vergileri tahakkukunu izleme defteri ya da bilgisayara kaydedilir. Gümrük vergileri tahakkuk edildikten sonra yükümlüsüne tebliğ edilir.
Gümrük vergisine ya da cezasına itiraz edecek olan yükümlü bir üst makama gerekçelerini açıklayan bir dilekçe ile başvurmalıdır. Başvuru süresi 15 gün olarak belirlenmiştir. Söz konusu bu itirazların karara bağlanma süresi idareye intikal etmesinden itibaren 30 gündür.
Gümrük vergi ve cezalarında uzlaşma yoluna gidilebilir ya da itiraz edilebilir. Bu seçimlik bir haktır. Uzlaşma yoluna gidildiği takdirde uzlaşılamama durumunda kişi isterse iptal davası açabilmektedir. İtiraz yoluna gidildiğimde ise itirazın reddedilmesi halinde yine iptal davası açılabilmesi mümkündür.
Davada Gerekli Belgeler ve Deliller
Gümrük cezasına iptal davasında gereken belge ve deliller; gümrük cezasına itiraz dilekçesi, teslim tesellüm belgesi, pasaport örneği ve gereken keşif ve bilirkişi raporlarıdır.
Vergi Mahkemesinde Yürütülen Süreçler
Gümrük vergi ya da cezasına yapılan itirazın reddedilmesinden itibaren 30 gün içerisinde iptal davası açılabilir.
İptal davasında yetkili ve görevli idari yargı mercii işlemin yapıldığı yerdeki vergi mahkemesidir. İdari Yargılama Usulü Kanunu m.27/4 e göre iptal davası gümrük vergilerinin tahsiline ilişkin yürütmeyi durdurucu nitelik taşımaktadır.
İtirazın Kabulü ve Reddi Durumları
Ek tahakkuk ve para cezalarının hukuka aykırı olduğunun tespit edildiği durumlarda itiraz kabul edilir. İtirazın kabulü sonucunda davaya konu olan gümrük vergileri ve para cezaları iptal edilir.
Eğer ki ek tahakkuk ve para cezaları hukuka uygun ise itiraz reddedilir. Itirazın reddi durumunda davaya konu olan gümrük ve para cezaları onanır. Böyle bir durumun varlığında yargı yoluna başvurma hakkı doğar.
Davanın Sonuçları ve Etkileri
İptal davası sonucunda davanın kabulüne karar verir. Dava kabul edildiği takdirde söz konusu gümrük vergileri ve para cezaları ortadan kaldırılır. Davanın reddedildiği durumda ise gümrük vergisi ve para cezaları onanır.
Duygu Maide KARATAŞ & Av. Ahmet EKİN
