Dış Ticaret ve Gümrük Hukuku
Gümrük malların, eşyaların ülkeye giriş ve çıkışlarının devlet tarafından denetlenmesidir. Bu denetleme ile hem yasa dışı malların ülkeden çıkması ve ülkeye girmesi engellenmiş olur hem de vergi takibi yapılabilir. Gümrük, İthalat ve İhracat Hukuku malların ülkeye girerken veya çıkarken yani gümrükte yaşanılabilecek sorunların çözümünü sağlayan hukuk dalıdır.
Gümrük hukuku kapsamında gümrük vergisinden kaynaklanan idari uyuşmazlıkların yaşanması durumunda söz konusu uyuşmazlıklar hususunda doğru şekilde gerçekleştirilecek hukuki işlemler ile söz konusu idari uyuşmazlıkların çözümüyle mağduriyet yaşanması ve hak kaybına engel olunması mümkündür.
Gümrük Hukuku Nedir?
Uluslararası düzeyde faaliyet gösteren şirketlerin gerçekleştirmiş olduğu ticari işler sebebiyle eşya ve malların ülke sınırları içerisine girişinin veya çıkışının kontrol ve takibinin yapılabilmesi için oluşturulan hukuk dalına gümrük hukuku denilmektedir.
Gümrük Vergisi Nedir?
4458 Sayılı Gümrük Kanunu madde 3/8-a bendinde gümrük vergisi şu şekilde tanımlanmıştır. Buna hükme göre, “Gümrük vergileri” deyimi, ilgili mevzuat uyarınca eşyaya uygulanan ithalat vergilerinin ya da ihracat vergilerinin tümünü” ifade eder. Gümrük vergisi, başka bir tanıma göre ülkeye giren veya ülkeden çıkan eşyaya uygulanan vergidir.
Bu mallara uygulanacak vergi, her yıl Resmi Gazete’de yayımlanan tarifeye göre belirlenir.
Gümrük Vergisi İçin Nereye Dava Açılır?
Gümrük vergisinden doğan uyuşmazlıkların nerede çözüleceği ile ilgili Gümrük Kanunu madde 242’de düzenlenmiştir. Bu düzenleme uyarınca;
- “Yükümlüler kendilerine tebliğ edilen gümrük vergileri, cezalar ve idari kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde bir üst makama, üst makam yoksa aynı makama verecekleri bir dilekçe ile itiraz edebilir.
- İdareye intikal eden itirazlar otuz gün içinde karara bağlanarak ilgili kişiye tebliğ edilir.
- İtiraz dilekçelerinin süresi içinde yanlış makama verilmesi halinde, itiraz süresinde yapılmış sayılır ve idarece yetkili makama ulaştırılır.
- İtirazın reddi kararlarına karşı işlemin yapıldığı yerdeki idari yargı mercilerine başvurulabilir.”
Gümrük vergisi ile ilgili bir uyuşmazlık söz konusu ise, bu maddede düzenlenen usule göre dava açılır. Maddede belirtilen idari yargı merciinden kasıt Vergi Mahkemeleridir.
Gümrük Vergisi İtirazı Nasıl Yapılır?
Kişi kendisinden alınmak istenen gümrük vergisinin haksız olduğunu düşünüyorsa, Gümrük Kanunu madde 242’ye göre on beş gün içinde bir üst makama veya üst makam yoksa vergiyi kesen makama dilekçe ile itiraz edebilir. Kendisine başvurulan idari makam otuz gün içinde başvuruyu karara bağlamak zorundadır.
Eğer başvuru yanlış idari kuruma yapıldıysa süresinde yapılmış sayılır. Başvurulan yanlış idari kurum söz konusu dilekçeyi itirazı inceleyecek makama gönderir.
Gümrük Vergisi Geri Alınır Mı?
Gümrük Kanunu madde 210’a göre gümrük vergisinin geri verilmesi veya kaldırılması mümkündür. Bu madde uyarınca:
- “Geri verme” deyimi, ödenmiş olan gümrük vergilerinin tamamen veya kısmen geri ödenmesi,
- “Kaldırma” deyimi, henüz ödenmemiş olan gümrük vergilerinin tamamen veya kısmen alınmamasına karar verilmesi, anlamına gelir.
Geri alma ve kaldırma durumu yalnızca gümrük vergilerinde değil, para cezalarında da mümkündür. Ödenmemesi gereken bir gümrük vergisi ödendiyse ilgiliye yapılan tebliğden itibaren üç yıl içerisinde gümrük müdürlüğüne başvurulması halinde ödenen bu vergi geri alınabilir.
Gümrük Vergisi Neye Göre Belirlenir?
Gümrük vergisi ticari faturada beyan edilen gönderi içeriği değerinin yanı sıra her türlü sigorta maliyeti ve taşıma maliyetinin bir yüzdesine dayalı olarak hesaplanır. Bu, Gümrük Değeri olarak bilinir. Ardından bu değer, gümrük tarife kodunun (GTIP) gümrük vergisi yüzdesiyle çarpılır.
Örneğin; ithal edilen ürünün değeri 150.000 USD, navlun 15.000 USD, sigorta 25.000 USD ise gümrük vergisi şu şekilde hesaplanır:
Ürün değeri + Navlun + Sigorta formülü üzerinden 150.000 + 15.000 + 25.000 olmak üzere toplam 190.000 USD olur. Daha sonra bu değer ithal edilen ürünün gümrük tarife koduna ait gümrük vergisi yüzdesi ile çarpımı bize ödenecek gümrük vergisini verir.
Gümrük Müdürlüğü Cezaları Nereye Ödenir?
Gümrük işlemleriniz nedeniyle ödemeniz gereken gümrük vergilerini ve para cezalarını ticari bankalar ve kamu saymanlıkları aracılığı ile veya GÜMKART ile ödeyebilirsiniz. GÜMKART, ilgili bankanın POS cihazı bulunan gümrük saymanlıklarında kullanılabilen bir ödeme aracıdır. GÜMKART’ı kullanarak yalnızca bu kartın sahibi olan firmanın gümrük beyannameleri ile ilgili gümrük vergilerinizi ödemeniz mümkündür.
Zimmet Suçlarında Ceza Avukatının Görevi
Zimmet suçu, kamu görevlisinin görevi nedeniyle zilyetliği kendisine devredilmiş olan veya koruma ve gözetimiyle yükümlü olduğu malı kendisinin veya başkasının zimmetine geçirmesidir.
Gümrük işleri de devletin denetim ve gözetiminde yapıldığı için gümrükte çalışan kamu görevlilerinin zimmetlerine mal geçirmeleri sıkça rastlanılan bir durumdur. Gümrük hukukunda zimmet suçunun işlenebilmesi nedeniyle kişiler bu konuda uzman bir ceza avukatı ile çalışmalıdır.
Parada Sahtecilik, Kara Para Aklama Suçlarında Ceza Avukatı
Parada sahtecilik, memlekette veya yabancı ülkelerde kanunen tedavülde bulunan parayı, sahte olarak üretmek, ülkeye sokmak, nakletmek, muhafaza etmek veya tedavüle koymak şeklinde işlenebilen bir suçtur.
Uyuşturucu veya silah kaçakçılığı suçlarından elde edilen paranın bankacılık işlemleriyle mali sisteme sokulmaya çalışılması karar para aklama suçu olarak nitelenir. Söz konusu bu iki suç gümrük hukuku çerçevesinde sıkça işlenen suçlar arasındadır. Bu suçlarda kişilerin uzman bir ceza avukatı ile çalışmaları gerekir.
Sonuç
Dış ticaret ve gümrük hukuku, idare, vergi, ceza ve ticaret hukuku gibi birçok alanı ilgilendirir ve bu alanların detay içeren mevzuatlarıyla ilgilidir.. Gümrük hukuku ile ilgili uyuşmazlık yaşayan gerçek veya tüzel kişilerin tüm bu hukuk alanlarına hâkim olup problemini çözmesi beklenemez. Bu nedenle gümrük hukukuyla ilgili problem yaşayan kişilerin bu konuda uzman bir gümrük hukuku avukatı ile çalışmasında fayda vardır.