Borcun Taksitle Ödenmesi
Borcun Taksitle Ödenmesi
Ödeme emrinin kesinleşmesi ile borçlu borcunu taksitle ödemeyi isteyebilir. Borcun taksitle ödenmesi alacaklı ile borçlunun anlaşması ya da alacaklının rızası olmasa bile kanundaki şartların gerçekleşmesi ile mümkündür.
İCRA VE İFLAS KANUNU MADDE 111 Taksitle ödeme Borçlu alacaklının satış talebinden evvel borcunu muntazam taksitlerle ödemeği taahüt eder ve birinci taksiti de derhal verirse icra muamelesi durur. Şu kadar ki borçlunun kafi miktar malı haczedilmiş bulunması ve her taksitin borcun dörtte biri miktarından aşağı olmaması ve nihayet aydan aya verilmesi ve müddetin üç aydan fazla olmaması şarttır. (Değişik fıkra: 17/07/2003 – 4949 S.K./26. md.) Borçlu ile alacaklının borcun taksitlendirilmesi için icra dairesinde yapacakları sözleşme veya sözleşmelerin devamı süresince 106 ve 150/e maddelerindeki süreler işlemez. Ancak bu sözleşme veya sözleşmelerin toplam süresinin on yılı aşması halinde, aştığı tarihten itibaren süreler kaldığı yerden işlemeye başlar. (Değişik fıkra: 09/11/1988 – 3494/13 md.) Taksitlerden biri zamanında verilmezse icra muamelesi ve süreler kaldığı yerden devam eder. |
A. Borçlu ve Alacaklının Anlaşması Halinde Taksitle Ödeme(HACİZDEN ÖNCEKİ AŞAMADA BORCUN TAKSİTLE ÖDENMESİ)
İcra takibinde hacizden önceki bir dönemde alacaklı ve borçlu borcun taksitle ödenmesi konusunda anlaşma yapabilirler. Ancak İcra ve İflas Kanunu’nda hacizden önceki dönemde taksitlendirmeye ilişkin düzenlemeler bulunmamaktadır.
Haciz için borçlunun evine veya iş yerine gidildiğinde borçlu burcun taksitle ödenmesi teklifinde bulunabilir. Eğer alacaklı borçlunun teklifini kabul ederse icra müdürü, taksitle ödeme teklifini, teklifin şartlarını ve alacaklının teklifi kabul ettiğini haciz tutanağına yazar. Haciz tutanağının altı alacaklı, borçlu ve icra müdürü tarafından imzalanır. Bu anlaşma ile alacaklı haciz talebini geri almış sayılır ve haciz işlemi gerçekleştirilmez.
Taraflar taksitle ödeme sözleşmesini hacze gidilmeden önce icra dairesinde de yapabilirler. Borçlu icra dairesine borcunu taksitle ödemek istediğini bildirebilir ve alacaklı da bu teklifi kabul edebilir. Alacaklı ve borçlu icra dairesinde hazır bulunuyorsa borcun taksitle ödenmesi sözleşmesi tutanağa geçirilir ve tutanak alacaklı, borçlu ve icra müdürü tarafından imzalanır. Eğer alacaklı icra dairesinde hazır bulunmuyorsa borçlunun borcu taksitle ödeme teklifi icra dairesi tarafından alacaklıya tebliğ edilir. Alacaklı borçlunun teklifini kabul ederse bunu icra dairesine iletir ve icra dairesi de alacaklının teklifi kabul ettiğine dair bir yazıyı borçluya gönderir ve bu şekilde taraflar arasında taksitle ödeme sözleşmesi yapılmış olur.
Hacizden önceki dönemde tarafların anlaşarak yaptıkları taksitle ödeme sözleşmesinin İİK m.111’deki şartları taşıması gerekmez. Borçlu ve alacaklı taksitlerin zamanını ve miktarını serbestçe kararlaştırabilirler. Taksit sözleşmesinde taksitlerin miktarının ve ödeme zamanlarının belirli olması gerekmektedir. Alacaklı ve borçlu, borcun tek bir seferde ileriki bir tarihte ödenmesine de karar verebilirler. Taksit anlaşmasına uymayan borçlu İİK m.340’a göre cezalandırılır.
İCRA VE İFLAS KANUNU MADDE 340 Borçlunun ödeme şartını ihlali halinde ceza (Değişik madde: 06/06/1985 – 3222/41md.; Değişik madde: 31/05/2005-5358 S.K./11.mad) 111 inci madde mucibince veya alacaklının muvafakati ile icra dairesinde kararlaştırılan borcu ödeme şartını, makbul bir sebep olmaksızın ihlal eden borçlunun, alacaklının şikâyeti üzerine, üç aya kadar tazyik hapsine karar verilir. Hapsin tatbikine başlandıktan sonra borçlu borcun tamamını veya o tarihe kadar icra veznesine yatırmak zorunda olduğu meblağı öderse tahliye edilir; ödemelerini tekrar keserse, hakkında tazyik hapsine yeniden karar verilir. Ancak, bir borçtan dolayı tazyik hapsinin süresi üç ayı geçemez. |
Borçlu taksitle satış sözleşmesinde kararlaştırıldığı şekilde taksitleri ödediği müddetçe icra takibine devam edilmez.
Taksitle ödeme sözleşmesi boyunca İİK m.106 ve 150/E’de belirtilen satış isteme süreleri işlemez. Ancak sözleşmenin toplam süresi on yılı aşıyorsa aştığı andan itibaren süreler işlemeye başlar.
Borçlu taksitlerden birini zamanında ödemezse alacaklı, borcun tamamı için icra takibine devam edilmesini isteyebilir. Ayrıca borçlunun taksiti zamanında ödememesinin makul bir nedeni yoksa alacaklı borçlunun m.340’a göre cezalandırılmasını da talep edebilir.
B. Alacaklının Rızası Olmaksızın Taksitle Ödeme (HACİZDEN SONRAKİ AŞAMADA BORCUN TAKSİTLE ÖDENMESİ)
Borçlu hacizden sonra ancak satıştan önce borcunu düzenli olarak taksitler halinde ödemeyi teklif edebilir. İcra dairesi borçlunun teklifini inceler ve İİK m.111’deki şartlara uygun bulursa alacaklının rızasına gerek olmadan borcun taksitle ödenmesine karar verir. Bu karar ile icra takibi durur, satış talep edilemez.
İİK m.111’ göre hacizden sonra borcun taksitle ödenebilmesinin şartları:
- Borçlu, alacaklının satış talebinden önce borcunu düzenli taksitlerle ödemeyi taahhüt etmiş olmalı,
- Borçlunun borcuna yetecek kadar malı haczedilmiş olmalı,
- Her taksit borcun en az dörtte biri kadar olmalı ve
- İlk taksit derhal ödenmeli, kalan taksitlerin de en geç aydan aya olacak şekilde ödenmesi ve ödeme süresinin üç aydan fazla olmaması gerekmektedir.
İİK m.111’e uygun taksitle ödeme taahhüdü ile alacaklının rızasına gerek olmadan icra takibi durur, alacaklı hacizli malların satışını isteyemez.
Borçlu taksitlerden birini taahhüt ettiği tarihte ödeyemezse alacaklı kalan borç için icra takibine devam ederek hacizli malların satışını talep edebilir. İcra müdürünün satışa başlamasından sonra zamanında ödeyemediği taksiti ödemek isteyen borçlunun talebi icra takibini durdurmaz ancak alacaklı razı gelirse icra müdürünün satışı geri bırakması gerekir.
Borçlu ödemeyi taahhüt ettiği taksiti makul bir nedeni olmadığı halde zamanında ödemezse alacaklı borçlunun İİK m.340’a göre cezalandırılmasını talep edebilir.
Borçlunun haciz işleminden sonra yaptığı taksitle ödeme taahhüdü İİK m.111’deki şartları sağlamıyorsa icra takibi durmaz. Ancak alacaklı borçlunun bu teklifini kabul ederse taraflar arasında bir taksit sözleşmesi yapılmış olur. Bu durumda borçlu taksitleri zamanında ödediği takdirde malların satışı yapılamaz. Ancak alacaklı m.111’deki şartlara uymayan taksitlendirme teklifini kabul etmek zorunda değildir ve kabul etmezse alacaklının, talebi üzerine borçlunun hacizli malları satılır.
Stj. Av. Atike KARAMAN & Av. Ahmet EKİN
Aracım bankaya borcu yüzünden rehin alındı
banka avukatı anlaşmaya yanaşmıyor yasal olarak yapılandırma hakkım varmı
Merhaba,
Hukuki danışma hizmetimizden faydalanmak istemeniz halinde 0532 399 3546 numaralı telefondan ya da ekin@ekinhukuk.com.tr mail adresinden bizimle iletişime geçebilirsiniz.