Alkollü Araç Kullanma ve Cezası
Trafik güvenliği, her toplumun en önemli konularından biridir ve bu bağlamda alkollü araç kullanmak ciddi bir tehlike oluşturur. Alkolün etkisi altında araç kullanmak, sürücülerin reflekslerini yavaşlatır, karar verme yetisini bozar ve kazalara sebep olabilir. Bu yüzden Türkiye’de alkollü araç kullanımına yönelik ağır cezai yaptırımlar uygulanmaktadır. 2025 yılı itibarıyla güncellenen trafik cezaları, sürücülerin daha dikkatli olmalarını sağlamak ve trafik kazalarını en aza indirmek amacıyla belirlenmiştir.
Trafikte Alkol Sınırı Nedir?
Türkiye’de sürücüler için belirlenen alkol sınırları, sürüş güvenliğini sağlamak adına net kurallarla belirlenmiştir. 2025 yılı itibarıyla yürürlükte olan alkol limitleri şunlardır:
- Hususi (bireysel) otomobil sürücüleri için: 0,50 promil
- Ticari araç, toplu taşıma, resmi araç ve ağır vasıta sürücüleri için: 0,20 promil
- Stajyer ehliyet sahibi sürücüler için: 0,20 promil
Bu sınırların aşılması durumunda, sürücüye idari para cezası kesilir ve ehliyetine belirli süreyle el konulabilir.
Alkolmetreye Üflememenin Cezası Var mı?
Alkolmetre, alkollü sürücüleri tespit etmek için kullanılan bir cihazdır. Karayolları Trafik Kanununa göre alkol miktarının tespiti için alkolmetre kullanımını kabul edilmezse 2025’de alkolmetre üflememe cezası olarak 26.558 idari para cezası belirlenmiştir. Ayrıca alkollü sürücünün ehliyetine 2 yıl süreyle el konulur. Bu yaptırımlara ek olarak sürücünün aracı trafikten men de edilebilir.
Alkollü Araç Kullanma Cezası Nedir?
Alkollü araç kullanımı, sürücülerin yakalanma sıklığına bağlı olarak farklı cezai yaptırımlarla karşılaşmalarına sebep olur. 2025 yılı itibarıyla geçerli olan cezalar şunlardır:
İlk Kez Alkollü Araç Kullanma:
- 9.268 TL idari para cezası
- 6 ay süreyle ehliyete el konulması
- 20 ceza puanı eklenmesi
- Araç trafikten men edilebilir
İkinci Kez Alkollü Araç Kullanma:
- 11.622 TL idari para cezası
- 2 yıl süreyle ehliyete el konulması
- Sürücü Davranışlarını Geliştirme Eğitimi (SÖDGEM) alma zorunluluğu
Üçüncü Kez Alkollü Araç Kullanma:
- 18.678 TL idari para cezası
- 5 yıl süreyle ehliyete el konulması
- Psiko-teknik değerlendirme ve rehabilitasyon programlarına katılım zorunluluğu
- 6 aydan az olmamak kaydıyla hapis cezası
Bu cezalar, alkollü araç kullanımını caydırmak ve trafik güvenliğini sağlamak amacıyla uygulanmaktadır.
Ehliyete El Konulması ve Geri Alma Süreci
Alkol nedeniyle ehliyetine el konulan bir sürücünün, belirlenen süre sonunda ehliyetini geri alabilmesi için belirli prosedürleri tamamlaması gerekmektedir.
- İlk kez ceza alan sürücüler, 6 ay sonunda ehliyetlerini trafik birimlerine başvurarak geri alabilirler.
- İkinci kez yakalanan sürücüler, 2 yıl sonunda SÖDGEM eğitimine katılmak zorundadır.
- Üçüncü kez yakalanan sürücüler ise psiko-teknik değerlendirme ve rehabilitasyon programına katılmadan ehliyetlerini geri alamazlar.
Alkolden Ehliyet Kaptırma Sicile İşler mi?
Evet, alkollü araç kullanımı nedeniyle alınan cezalar sürücünün trafik siciline işlenir. Bu kayıtlar, ilerleyen süreçlerde sürücünün tekrar alkollü araç kullanması durumunda uygulanacak cezaların artmasına sebep olabilir.
Aracı Trafikten Men Edilen Kişi Aracını Nasıl Geri Alır?
Alkollü araç kullanımı nedeniyle trafikten men edilen bir araç, belirlenen idari para cezalarının ödenmesi ve gerekli prosedürlerin tamamlanması sonrası sahibine iade edilir. Aracın teslim alınabilmesi için:
- Trafik cezasının ödenmesi
- Ehliyeti olmayan bir kişiyle aracın teslim alınmaması
- Aracın çekildiği otoparkın ücretinin ödenmesi
gibi şartlar yerine getirilmelidir.
Alkollü Araç Kullanma Cezasına İtiraz Hakkı
Alkollü araç kullanımı nedeniyle kesilen cezalara sulh ceza hakimlikleri nezdinde itiraz edilebilir. İtiraz sürecinde, yanlış ölçüm yapıldığı iddiası veya diğer hukuki gerekçeler öne sürülebilir.
Araç Sigortaları, Alkollü Sürücülerin Yaptığı Kazaları Karşılar mı?
Genellikle sigorta şirketleri, sürücünün alkollü olması durumunda meydana gelen trafik kazalarını karşılamaz. Poliçelerde yer alan özel hükümler doğrultusunda, alkollü araç kullanımı nedeniyle oluşan zararlar sigorta kapsamı dışında bırakılabilir.
Promil Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Promil, kandaki alkol oranını belirlemek için kullanılan bir ölçüm birimidir. Promil hesaplaması yapılırken kişinin:
- Cinsiyeti
- Kilosu
- Tüketilen alkol miktarı ve türü
- Alkolün tüketildiği süre
gibi faktörler göz önüne alınır.
Promil Oranına Göre Etkiler Nelerdir?
Alkol tüketimi, kişinin vücut fonksiyonlarını çeşitli seviyelerde etkiler:
- 0,2 promil: Hafif gevşeme ve rahatlama
- 0,5 promil: Koordinasyon bozukluğu ve reflekslerin yavaşlaması
- 1,0 promil: Balansta bozulma ve konuşma güçlüğü
- 1,5 promil ve üzeri: Ciddi bilinç kaybı ve motor fonksiyonlarının kaybı
Sonuç
Trafikte alkol kullanımı, hem birey hem de toplum açısından ciddi sonuçlar doğurabilecek bir konudur. 2025 yılında yürürlüğe giren güncellenmiş cezalar, alkollü araç kullanımını caydırmayı amaçlamaktadır. Sürücülerin cezai yaptırımlara maruz kalmamak ve kendi güvenliklerini sağlamak için alkollü araç kullanmamaları hayati önem taşımaktadır. Unutulmamalıdır ki, trafikte sorumluluk bilinci herkesin güvenliği için gereklidir.
Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Tuğçe ŞEN
