Tıp Hukuku

Tıp Hukuku, sağlık alanında hekimin uyguladığı bir yöntemin hatalı olmasından dolayı meydana maddi ve manevi tazminatların giderilmesi ve ceza oluşturan fiillerin cezalandırılmasında sıklıkla gündeme gelir.

Tıp hukuku çağımızın tıbbi gelişmeleri karşısında önemini artırmaktadır. Tıp hukuku aynı zamanda sağlık görevlilerinin çalışma esasları ile de ilgilidir.

Tıp Hukuku Nedir?

Tıp Hukuku, başta sağlık personelinin tıbbi uygulamalardan kaynaklanan sorumluluğu, personellerin hak ve yükümlülükleri, hasta hakları gibi alanları kapsayan hukuk dalıdır. Tıp hukuku, hekimin görevini icra ederken sebep olduğu maddi ve manevi zararların giderilmesi ve suç oluşturan fiillerin cezalandırılmasında gündeme gelir.

Doktor Ve Hasta Hakları Nelerdir?

Hekimden sağlık hizmeti alan hasta bazı haklara sahiptir. Hasta hakları yönetmeliği hastanın sağlık alanında sahip olduğu hakları düzenleyen temel kaynaktır. Hasta hakları yönetmeliğinde; sağlık hizmetlerinden faydalanma hakkı, bilgi alma hakkı, rıza dışı tedaviye tabi tutulmama, kendisine ait bilgilerin gizli tutulması hakkı, tedaviyi ret hakkı, tıbbi araştırmalarda rızasının alınması hakkı, organ ve doku alınmasında rıza gibi birçok hak düzenlenmiştir.

Hekimin verdiği hizmet karşısında sahip olduğu en temel hak ücret isteme hakkıdır. Ücret istemenin yanında hekimin tıbbi müdahalesi belli bir risk taşıdığından dolayı kısıtlı olarak hukuki güvence hakkı da vardır.

Malpraktis Nedir?

Malpraktis, sağlık personelinin gerçekleştirdiği hatalı ve standartlara aykırı tıbbi müdahale sebebiyle hastanın zarar görmesidir. Bu hatalı ve aykırı tıbbi uygulama hekimin deneyimsizliği, bilgisizliği, taksiri veya kastından doğabilir. Malpraktis olarak adlandırılan bu durumda hasta veya hasta yakınları doğan zararın giderilmesi veya fiili suç oluşturan hekimin cezalandırılmasını da talep edebilirler.

Malpraktis Durumunda Açılabilecek Davalar

Malpraktis davaları, hekimin hatalı tıbbi uygulaması sonucu karşılaşılan davaları tanımlar. Bu davalar esasında iki adettir. Birincisi hasta veya hasta yakınının açacağı maddi veya manevi tazminat davasıdır. Diğeri ise hekimin tıbbi uygulamasının suç oluşturması durumunda açılacak ceza davasıdır. Ortaya çıkan ceza davaları hekimin kast veya taksirine göre değişir. Kast varsa kasten öldürme ve kasten yaralama; taksir varsa taksirle öldürme ve taksirle yaralamadır.

Hekim devlet veya üniversite hastanesinde görev yapıyorsa açılacak tazminat davası idare mahkemesinde tam yargı davası olarak görülür. Bu dava öncesinde idari kuruma başvurma zorunluluğu vardır. Doğrudan sağlık personeline dava açılamaz, dava bağlı bulunduğu idareye yöneltilir.

Hekim özel olarak çalışıyorsa da tazminat davası doğrudan kendisine açılır.

Ceza davalarında ise hekimin özel kurumda veya resmi kurumda çalışıp çalışmadığı önemli değildir. Her durumda ceza soruşturması için Sağlık Bakanlığından soruşturma izni alınmalıdır.

Malpraktis Tazminat Davası Kimlere Karşı Açılır?

Malpraktis tazminat davası uygulamayı gerçekleştiren hekime, bağlı olduğu özel veya resmi kuruma veya her ikisine karşı açılabilir. Bu müdahaleyi gerçekleştiren kişi doktor, hemşire, ebe ya da başka bir sağlık personeli olabilir. Müdahaleyi gerçekleştiren hekim hastane bünyesinde çalışıyorsa dava hastaneye de yöneltilebilir ancak hekim yalnızca müdahaleleri için o hastaneyi kullanıp kendi kliniğinde çalışıyorsa dava direkt doktora yöneltilmelidir.

Tıp Hukuku İçin Görevli Mahkeme

Tıp hukukunda görevli mahkemenin tespitinde hekimin özel mi yoksa devlet bünyesinde mi çalıştığı önem arz eder. Devlete bağlı hastaneler ve devlet üniversitelerinin araştırma hastanelerinde çalışan hekimlerin fiilleri nedeniyle açılacak davalar idare mahkemesinde açılır.

Hekim özel olarak kendi kliniğinde veya özel bir hastanede çalışıyorsa görevli mahkeme tüketici mahkemesi olacaktır. Hekim ile hasta arasındaki sözleşme bir özel hukuk sözleşmesi olan vekâlet sözleşmesi olduğundan aralarında bir hizmet ilişkisi vardır. Hasta bu hizmeti tüketici vasfıyla aldığından dolayı görevli mahkeme Tüketici Mahkemesi olur.

Sağlık Hukuku ve Tıp Hukuku Nedir?

Tıp ve sağlık hukuku, bu alandaki düzenlemeleri, hizmet veren ile alan arasında doğan uyuşmazlıkları konu alan hukuk dalıdır.

Tıp Hukukunun Ele Aldığı Konular Nelerdir?

Tıp hukukunun ele aldığı konular, başta hekimin yanlı tıbbi müdahale ile sebep olduğu zararın giderilmesi, bu yanlış müdahale suç oluşturuyorsa bu suçun yargılanması, hekim ile hasta arasında gerçekleşen tüm hukuki ilişkileri ifade eder.

Sonuç

Tıp hukukunda malpraktis nedeniyle tazminat davası açarken veya hekimin gerçekleştirdiği fiilin suç oluşturması sebebiyle hasta veya hasta yakını ceza davası için hukuki yollara başvuracaksa bir tıp hukuku avukatı ile hareket etmelidir. Müdahalesi sebebiyle zarara sebep olduğu veya suç işlediği iddia edilen hekim de bu süreçte hukuki yardım almalıdır.

Özellikle davanın açılacağı mahkeme, idari başvuru, ceza soruşturması ve bu süreçteki hak düşürücü sürelerin varlığı sebebiyle hasta ve hekim bir tıp hukuku avukatı ile çalışmalıdır.