Soykırım ve İnsanlığa Karşı Suçlar
Uluslararası suçlar, uluslararası hukuk düzenini ihlal eden ve uluslararası sözleşmeler tarafından kovuşturulması kabul edilen ağır suçlar arasında yer alır. Bu suçlar, insan hakları ve barış düzenini tehdit ettikleri için uluslararası topluluk tarafından ciddi bir şekilde ele alınmaktadır. Uluslararası suçlar, genel olarak iki ana kategoriye ayrılmaktadır: uluslararası hukuk suçları ve diğer uluslararası suçlar.
Uluslararası hukuk suçları, doğrudan uluslararası hukuk çerçevesinde bireysel cezai sorumluluğu gerektiren suçlar olarak tanımlanır. Bu suçlar, uluslararası hukukun temel normlarına açıkça aykırı fiilleri içerir ve genellikle soykırım, insanlığa karşı suçlar ve savaş suçları gibi en ağır ihlalleri kapsar.
Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) da bu tür uluslararası suçlar detaylı şekilde düzenlenmiştir. TCK’da uluslararası suçlar iki başlık altında ele alınmıştır. İlk bölümde soykırım, insanlığa karşı suçlar ve soykırım ile insanlığa karşı suçları işlemek amacıyla örgüt kurma suçları yer almaktadır.
Soykırım Suçu
Soykırım suçu, TCK’nın 76. maddesinde düzenlenmiş olup, ulusal, etnik, ırki veya dini bir grubu tamamen ya da kısmen yok etme amacı taşıyan eylemleri kapsar. Bu suç, bir planın parçası olarak belirli bir grubun üyelerine karşı kasten öldürme, fiziksel ya da zihinsel olarak zarar verme, zorla kötü yaşam koşullarına maruz bırakma, doğumları engellemeye yönelik tedbirler alma ve gruptaki çocukları başka bir gruba zorla nakletme gibi eylemlerle işlenir.
Soykırım, hem bireylerin beden ve ruh sağlığına hem de toplulukların varoluşuna yönelen en ciddi tehditlerden biridir. Bu suç, insanlığın onuru ve bütün uluslararası toplum açısından büyük bir tehlike teşkil eder ve uluslararası hukukta en ağır suçlar arasında kabul edilir.
Soykırım Suçunun Unsurları
Soykırım suçu üç temel unsurdan oluşur: maddi unsur, manevi unsur ve hukuka aykırılık unsuru.
Maddi Unsurlar
Soykırım suçu, herkesin faili olabileceği bir suçtur. Mağdurlar ise ulusal, etnik, ırksal veya dini bir grubun üyeleridir. Soykırımın maddi unsurları, gruba ait kişilerin öldürülmesi, bedensel ya da ruhsal bütünlüklerine ciddi zarar verilmesi, zor koşullarda yaşamaya zorlanmaları, doğumların engellenmesine yönelik tedbirlerin alınması veya çocukların başka bir gruba zorla nakledilmesi gibi eylemleri içerir. Bu suç, hem icrai (yani aktif) hem de ihmali (pasif) fiillerle işlenebilir.
Manevi Unsurlar
Soykırım suçu kasten işlenen bir suçtur; failin amacı, belirli bir grubun tamamen ya da kısmen yok edilmesidir. Bu nedenle, suçun manevi unsuru sadece kastla sınırlı kalmaz; failin yok etme amacının da varlığı aranır. Taksirle ya da olası kastla işlenmesi mümkün değildir.
Hukuka Aykırılık Unsuru
Soykırım suçunda herhangi bir hukuka uygunluk sebebi bulunmamaktadır. Mağdurların rızası veya herhangi bir savunma, bu suçu hukuka uygun hale getiremez.
Suçun Özel Görünüş Biçimleri
Soykırım suçu teşebbüs aşamasında da cezalandırılabilir. Ayrıca bu suça iştirakin her türü mümkündür ve kasten öldürme veya kasten yaralama gibi suçlar soykırım kapsamında işlendiğinde, mağdur sayısına göre ceza içtima hükümleri uygulanır.
Muhakeme ve Zamanaşımı
Soykırım suçu, zamanaşımı olmayan suçlar arasında yer alır ve soruşturması re’sen yapılır. Suçu işleyen tüzel kişilere karşı güvenlik tedbirleri uygulanır.
İnsanlığa Karşı Suçlar
İnsanlığa karşı suçlar, TCK’nın 77. maddesinde düzenlenmiştir. Bu suçlar, belirli bir toplum kesimine karşı sistematik olarak işlenen ve bireylerin temel haklarını ciddi şekilde ihlal eden eylemleri kapsar. İnsanlığa karşı suçlar, siyasal, felsefi, ırki veya dini saiklerle belirli bir gruba yönelik olarak işlenen kasten öldürme, yaralama, işkence, köleleştirme, kişi özgürlüğünden yoksun kılma, cinsel saldırı gibi fiilleri içerir. Bu eylemler bir plan çerçevesinde sistemli olarak gerçekleştirildiğinde, insanlığa karşı suçlar oluşur.
Bu suçlar, bireylerin beden ve ruh sağlığını korumakla birlikte, insan onurunu ve toplumun huzurunu da güvence altına almak amacı taşır.
İnsanlığa Karşı Suçların Unsurları
İnsanlığa karşı suçların unsurları, geniş çaplı veya sistematik olarak insan haklarına yönelik işlenen saldırılar olup, uluslararası hukukun koruma altına aldığı temel değerleri ihlal eder.
Maddi Unsurlar
İnsanlığa karşı suçların faili, toplumdaki herhangi bir kişi olabilir. Mağdur ise genellikle sivil nüfus olur ve bu nüfus, siyasi, felsefi, ırki ya da dini saiklerle belirlenmiş olmalıdır. Suçun maddi unsuru, kasten öldürme, yaralama, işkence, eziyet, köleleştirme, cinsel saldırı gibi eylemlerden herhangi birinin sistematik olarak işlenmesiyle oluşur.
Manevi Unsurlar
İnsanlığa karşı suçlar da yalnızca kasten işlenebilir. Ayrıca, failin siyasal, dini, ırki ya da felsefi saiklerle hareket etmesi suçun manevi unsurunu tamamlar.
Hukuka Aykırılık Unsuru
Bu suçlarda da mağdurun rızası veya başka bir hukuka uygunluk sebebi bulunamaz. İnsanlığa karşı işlenen suçlarda hukuka uygunluk halleri geçerli değildir.
Suçun Özel Görünüş Biçimleri
İnsanlığa karşı suçlar kapsamında teşebbüs ve iştirak mümkündür. Ayrıca, bu suçlar kapsamında işlenen kasten öldürme ve yaralama gibi fiillerde, içtima hükümleri mağdur sayısına göre belirlenir.
Muhakeme ve Zamanaşımı
Tıpkı soykırım suçu gibi, insanlığa karşı suçlar da zamanaşımına tabi tutulmamıştır ve soruşturmaları re’sen yapılır. Suçu işleyen tüzel kişiler hakkında da güvenlik tedbirleri uygulanır.
Soykırım ve İnsanlığa Karşı Suçları İşlemek Amacıyla Örgüt Kurma
TCK’nın 78. maddesinde düzenlenen bu suç, soykırım veya insanlığa karşı suçları işlemek amacıyla örgüt kurmak, yönetmek veya bu örgüte üye olmayı kapsar. Bu suç, örgütlü bir şekilde insanlığa karşı işlenen suçların önlenmesi amacıyla ağır şekilde cezalandırılmaktadır.
Sonuç
Soykırım ve insanlığa karşı suçlar, insanlık tarihinin en karanlık dönemlerinde işlenmiş ve uluslararası hukukun en ağır ihlalleri arasında sayılmıştır.
Bu suçlar, hem bireylerin temel haklarına saldırı niteliğindedir hem de uluslararası barış ve güvenliği tehdit eder. Türk Ceza Kanunu, bu suçları ciddi yaptırımlarla ele alarak, insan hakları ihlallerine karşı güçlü bir koruma mekanizması sağlamaktadır. Soykırım ve insanlığa karşı suçların cezasız kalmaması, adaletin sağlanması ve suçun mağdurları için önemli bir güvence sunmaktadır.
Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Kübra DEMİR
