Vasi Ataması

Vasi, vesayet altındaki küçüğün veya kısıtlının kişiliğini ve malvarlığı ile ilgili bütün menfaatlerini korumak ve hukuksal işlemlerde onu temsil etmek üzere vesayet makamı tarafından atanan bir vesayet organıdır ve yasal temsilcidir.

Genel kural, tek bir vasi atanmasıdır. Ancak gerekli görülen durumlarda Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından belirlenen yetkiler çerçevesinde birden fazla vasi atanabilir.

Vasi olarak atanabilmek için dört şartın yerine getirilmesi gerekmektedir:

• Vasi olarak atanacak kişi gerçek kişi olmalıdır; tüzel kişiler vasi olamaz.
• Vasi olarak atanacak kişinin reşit olması gerekir; küçükler vasi olarak atanamaz. Öncelik hısımlarındır.
• Vasi olarak atanacak kişinin bu görevi yapabilecek yeterlilikte olması gereklidir.
• Vasi olarak atanacak kişide vasilik engeli bulunmamalıdır: Kısıtlılar, kamu hizmetlerinden yasaklılar, ahlaksız yaşam sürenler, menfaati vesayet altındaki kişinin menfaatiyle önemli ölçüde çatışanlar veya onunla düşmanlık bulunanlar vasi olamazlar.

Vasi Atamasında Usul

Vasi, Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından atanır ve mahkeme, gecikmeksizin vasi atamakla yükümlüdür. Vasi, kural olarak iki yıl için atanır. Bu süre her defasında iki yıl daha uzatılabilir. Dört yılın sonunda vasi, görevden çekilme hakkını kullanabilir.

Vasi atanan kişi, bu durumun kendisine tebliğ edilmesinden itibaren belirli şartlar altında vasilikten kaçınma hakkını kullanabilir.

Şu kişiler vasilik görevini kabul etmeyebilirler:

• 60 yaşını doldurmuş olanlar.
• Bedensel engelleri veya sürekli hastalıkları nedeniyle bu görevi zor yapabilecek olanlar.
• Dörtten fazla çocuğun velisi olanlar.
• Üzerinde vasilik görevi bulunanlar.
• Cumhurbaşkanı, TBMM üyeleri, cumhurbaşkanı yardımcıları, bakanlar, yargıçlar ve savcılar.

Vasi, vasilikten çekilmiş ve atama gerçekleşmiş olsa bile, yerine yeni bir vasi atanana kadar görevlerini yerine getirmek zorundadır.

Vesayetin Yürütülmesi

Vasi, vesayet altındaki kişinin menfaatlerini koruma ve onu temsil etme görevlerini üstlenir. Vesayetin yürütülmesi esnasında vasiye bazı haklar ve sorumluluklar verilmiştir.

Vasinin Hakları Nelerdir?

Vasinin hakları aşağıda sayılmıştır:

• Vasilikten kaçınma hakkı: Vasi, yasal nedenlere dayanarak vasilik görevini kabul etmeyebilir ya da dört yıllık görev süresinin sonunda vasilikten çekilebilir.
• Ücret isteme hakkı: Vasilik kural olarak ücretsizdir, ancak vasi, vesayet altındaki kişinin malvarlığından veya hazineden kendisine ücret verilmesini talep edebilir.

Vasinin Görevleri Nelerdir?

Vasinin vesayet altındaki kişiye karşı belli başlı görevleri bulunmaktadır.

Göreve Başlama

Vasi, defter tutma, değerli eşyaları saklama, taşınır malların satılması, paraların yatırılması ve yatırımların güvence altına alınması, ticari ve sınai işletmelerin devamı veya tasfiyesi, taşınmazların satılması gibi görevleri yerine getirmekle yükümlüdür.

Vesayet Altındaki Kişiye Özen Gösterme

Eğer vesayet altındaki kişi küçükse, vasi onun bakım ve eğitimi için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür. Vasi, küçüklerin korunması amacıyla bir kuruma yerleştirilmesini sağlayabilir ve acil durumlarda bizzat karar verebilir. Ayrıca, kısıtlıyı korumak ve günlük işlerinde yardımcı olmakla da sorumludur.

Vesayet Altındaki Kişinin Temsil Edilmesi

Vasi, vesayet altındaki kişiyi hukuksal işlemlerde temsil eder. Bu sıfatıyla, velinin sahip olduğu tüm hak ve yetkilere sahiptir. Ancak bazı işlemlerde sınırlandırılmıştır; örneğin, vasi vesayet altındaki kişi adına kefil olamaz, vakıf kuramaz veya önemli bağışlarda bulunamaz.

Mal Varlığının Yönetilmesi

Vasi, vesayet altındaki kişinin malvarlığını özenle yönetmek zorundadır. Yönetimle ilgili hesap tutmak ve bu hesapları vesayet makamının belirlediği tarihlerde ve en az yılda bir kez incelemeye sunmakla yükümlüdür.

Vesayetin Sona Ermesi

Vesayet, kendiliğinden veya mahkeme kararı ile sona erebilir.

• Kendiliğinden sona erme: Vesayeti gerektiren durumun sona ermesiyle vesayet de sona erer.
• Mahkeme kararı ile sona erme: Hükümlülük, ölüm, gaiplik veya erginliğe kavuşma dışında kalan diğer kısıtlama nedenleriyle vesayet sona ermez; mahkeme kararıyla sona erer. Vesayet sebebinin ortadan kalkması durumunda vesayet makamı vesayetin sona ermesine karar verir.

Vasi Görevinin Sona Ermesine Sebep Olan Durumlar

Vasi görevinin sona ermesine sebep olan durumlar aşağıda sayılmıştır:

• Eylem ehliyetinin kaybedilmesi ve ölüm.
• Sürenin dolması.
• Görevden çekilme.
• Görevden alınma.

Vesayetin Sona Ermesinin Sonuçları

Vesayetin sona ermesinin sonuçları aşağıda sayılmıştır:

• Kesin hesap ve son raporun verilmesi.
• Mal varlığının teslimi.
• Vasinin görevine son verilmesi.

Av. Ahmet EKİN & Stj. Av. Kübra DEMİR