Abonelik Sözleşmesi Hakkında İlamsızlık Takibi

Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacakları Hakkımda İlamsızlık Takip

Abonelik sözleşmelerinden kaynaklanan para alacakları hakkında yapılacak ilamsız icra takibinde 7155 sayılı “Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun” (ASPAK) ve “Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Yönetmelik” (ASPAY) ile takip talebi ve ödeme emri için genel haciz yolundan farklı düzenlemeler getirilmiştir. Bu düzenlemelerin temel amacı takip ekonomisi ilkesinin gerçekleştirilmesidir.

Bu takip usulü Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve diğer mevzuatta düzenlenmiş olan abonelik sözleşmelerinden kaynaklanan tüketiciye sunulmuş bir mal ve hizmet karşılığı olarak bedelin fatura yansıtıldığı, avukatla takip edilen para alacakları içindir.

ASPAK ve ASPAY hükümlerinin uygulanabilmesinin şartlar:

• Taraflar arasında bir abonelik sözleşmesi olmalı,
• Abonelik sözleşmesinden kaynaklı para alacağı olmalı,
• Abonelik sözleşmesi ile tüketiciye sunulmuş bir mal veya hizmet olmalı ve bedeli faturada bulunmalı,
• Alacak avukat ile takip edilmelidir.

Abonelik sözleşmesi, tüketicinin belirli bir mal veya hizmeti sürekli veya düzenli aralıklarla edinmesini sağlayan sözleşmelerdir.

ASPAK m.2 ile abonelik sözleşmesinden kaynaklanan para alacakları için diğer takip yollarına başvurulması yasaklanmıştır. Bu hükme rağmen diğer takip yollarının kullanılması şikayet sebebidir.

Abonelik sözleşmesinden kaynaklanan para alacaklarına ilişkin takip UYAP bünyesinde kurulmuş olan Merkezi Takip Sistemi aracılığıyla yürütülür.

Bu özel takip yolunu ancak abonelik hizmeti sunan taraf para alacakları için kullanabilir. Tüketiciler alacakları için genel hükümlere göre icra takibi başlatabilir.

A. Takip Talebi

Alacaklı vekili, Merkezi Takip Sistemi’nde bulunan takip talebini doldurarak icra takibini başlatır. Takip talebinin unsurları (ASPAK m.4):

• Alacaklının ve varsa kanuni temsilcisi ile avukatının adı ve soyadı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası; tüzel kişi ise unvanı, vergi kimlik numarası, ticaret sicil numarası ve Merkezi Sicil Kayıt Sistemi numarası; adresi, telefonu ve elektronik iletişim bilgileri,
• Alacaklının veya avukatının münhasıran Merkezî Takip Sistemi ile ilişkilendirilmiş hesap numarası,
• Borçlunun ve varsa kanuni temsilcisinin adı ve soyadı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası; tüzel kişi ise unvanı, vergi kimlik numarası, biliniyorsa ticaret sicil numarası ve Merkezi Sicil Kayıt Sistemi numarası; adresi, biliniyorsa telefonu ve elektronik iletişim bilgileri,
• Terekeye karşı yapılan takiplerde kendilerine tebligat yapılacak mirasçıların adı ve soyadı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası ile adresi,
• Alacağın tutarı ve faizli alacaklarda faizin türü, oranı, miktarı ve işlemeye başladığı gün; alacak yabancı para ise harca esas olmak üzere takip tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası efektif satış kuru üzerinden Türk lirası karşılığı, alacağın hangi tarihteki kur üzerinden talep edildiği ve faizli alacaklarda faizin türü, oranı, miktarı ve işlemeye başladığı gün,
• Takip dayanağı belgelerin tarih ve numarası ile alacağın son ödeme tarihi,
• Haciz ve müteakip işlemler için yetkili icra dairesi.

Alacakla ilişkili fatura veya belgeler de takip talebi ile birlikte sisteme yüklenir ve takip harç ve giderleri elektronik ortamda ödenir. Takip talebi güvenli elektronik imzayla imzalandıktan sonra sisteme kaydedilir. Takip talebinin sisteme kaydı ile birlikte icra takibi başlamış olur. Sisteme kaydedilen takibe Merkezi Takip Numarası verilir.

B. Ödeme Emri

Takip talebinin sisteme kaydedilmesi ile birlikte Merkezi Takip Sistemi tarafından ödeme emri düzenlenir. Ödeme emrinin unsurları (ASPAK m.5):

• Takip talebinde bulunan kayıtlar,
• Toplam borç miktarı ile takip harç ve masraflarının, tebliğden itibaren yedi gün içinde alacaklının veya avukatının Merkezî Takip Sistemi ile ilişkilendirilmiş hesap numarasına ödenmesi gerektiği,
• Yetkiye, borcun tamamına veya bir kısmına ya da alacaklının takibat icrası hakkına dair bir itirazı varsa bunun da aynı süre içinde beyan edilmesi gerektiği,
• Sadece yetkiye itiraz hâlinde yeniden ödeme emri tebliğ edilmeksizin alacaklının talebi üzerine, yetki itirazında gösterilen veya mahkemece yetkili görülen icra dairesinden haciz işlemlerinin başlatılacağı,
• İtirazların, herhangi bir icra dairesi aracılığıyla veya güvenli elektronik imza kullanılarak Merkezî Takip Sistemi üzerinden yapılabileceği,
• Borç ödenmez veya itiraz olunmazsa yetkili icra dairesi aracılığıyla cebrî icraya devam edileceği.

Ödeme emri Tebligat Kanunu’na göre borçluya tebliğ edilir. Borçlunun adresinin tebligata elverişli olmadığının anlaşılması veya tebligat yapılamaması hâlinde, takibe devam etmek isteyen alacaklı avukatı, sistem üzerinden, borçlunun adres kayıt sisteminde yer alan yerleşim yeri adresine tebligat çıkarılmasını sağlar. Bu şekilde de tebligat yapılamaması veya borçlunun yerleşim yeri adresinin yurt dışında bulunduğunun anlaşılması hâlinde, alacaklı avukatının talebi üzerine, harçlar tamamlanarak icra dairesinde takibe devam edilir. Bu durumda sistem üzerindeki takip kapatılır.

Ödeme emrinin tebliğinden itibaren yedi gün içinde borçlu, takip konusu borç ile takip harç ve giderlerini ödeme emrinde yer alan banka hesap numarasına yatırırsa icra takibi sona erer. Borçlu kısmi ödemede bulunursa alacaklı bunu reddedemez. Kısmi ödemede genel haciz yoluyla takibe geçilirse icra takibi kalan borç için devam eder.

Borçlu ödeme emrine tebliğden itibaren yedi gün içinde elektronik ortamda ya da herhangi bir icra dairesine başvurarak itiraz edebilir. İcra dairesi tarafından itiraza ilişkin evrak en geç iki iş günü içinde sisteme yüklenir ve aslı alacaklının takip talebinde bildirdiği icra dairesine gönderilir. Borçluya, itiraz ettiğine ilişkin ücretsiz bir alındı belgesi verilir. Ödeme emrine itiraz sisteme yüklendiği tarihi izleyen beşinci günün sonunda alacaklının avukatına tebliğ edilmiş sayılır.

Borçlu süresi içinde borca itiraz ederse icra takibi durur. İtirazın hükümden düşürülmesi ve takibe devam edilmesinde İcra ve İflas Kanunu hükümleri uygulanır.

Borçlu sadece yetki itirazında bulunmuşsa alacaklı avukatı, yetki itirazında gösterilen icra dairesinde haciz işlemlerini başlatabilir. Takip talebinde belirtilen icra dairesinde haciz işlemlerinin başlatılabilmesi için bu dairenin bağlı bulunduğu mahkemede yetki itirazının kaldırılması şarttır. Mahkeme, yetki itirazını dosya üzerinden inceleyip kesin olarak karara bağlar. Mahkemenin yetkili gördüğü icra dairesinde haciz işlemlerinin başlatılabilmesi için yeniden ödeme emri tebliği gerekmez (ASPAK m.7).

Borçlu ödeme emrine itiraz etmez ya da itiraz hükümden düşürülür ve borçlu borcunu ödemezse alacaklı İcra ve İflas Kanunu hükümlerine göre takibe devam eder.

Haczin ödeme emrinin tebliğinden itibaren iki yıl içinde talep edilmesi gerekmektedir aksi takdirde takip düşer. İtirazın hükümden düşürülmesi için dava açılmışsa hüküm kesinleşinceye kadar geçen süre haciz isteme süresinin hesabına katılmaz.

Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Kanun ve Abonelik Sözleşmesinden Kaynaklanan Para Alacaklarına İlişkin Takibin Başlatılması Usulü Hakkında Yönetmelik’te açık hüküm bulunmayan hallerde İcra ve İflas Kanunu ve İcra ve İflas Kanunu Yönetmeliği uygulanır.